Tussen verborgen geschiedenis en nieuwe identiteit

Het Gebouw

In een tussenfase tijdens de restauratie zijn in de vertrekken van landhuis Oud Amelisweerd kunstwerken te zien van Armando en twaalf andere kunstenaars. Is dwalen door het gebouw al een feest op zich, nu wacht in elke ruimte ook een verrassing. Soms is het even zoeken.
Denk nou niet dat het gebouw een opeenhoping van kale gangen is. Verre van dat. Er bevinden zich landschappen in het gebouw, herbergen, wachtkamers, kazernes, studeervertrekken, ja, steden en gebergten.
Gezichtsbedrog.
In werkelijkheid bevind je je in het gebouw met de kale gangen.
Daar merk je niets van en dat is nou juist het mooie.

(Fragment uit ‘Het gebouw’ in De straat en het struikgewas, Armando, 1988)
1209 MOA het gebouw Armando
Armando, Blätter
Buiten staat een steiger en een container met puin. De cascorestauratie van landhuis Oud Amelisweerd in Bunnik, waar de collectie van het voormalig Armando Museum in Amersfoort medio 2013 naartoe zal verhuizen, is afgerond. De restauratie van de bijzondere behangsels en de museale inrichting gaat beginnen. Maar nu nog even niet. Want tot en met 7 oktober wordt het lege landhuis tijdelijk bewoond door kunstwerken van Armando en twaalf andere kunstenaars. Elke kunstenaar koos de kamer voor zijn of haar werk, een aantal kunstwerken is speciaal voor deze tentoonstelling gemaakt. 

Brand

Al in de eerste ruimte word je verrast. In de Oud-Hollandse kamer, zo genoemd vanwege de voorstellingen op het behang, staat een poppenhuis van de Frank Halmans. Een poppenhuis is meestal een soort geïdealiseerde werkelijkheid in het klein, maar in deze versie is het interieur verbrand. Het lijkt alsof je de brandlucht ruikt, of is dat de geur van verval die de kamer ademt? 
In de Chinese salon, een prachtige ruimte met voorstellingen van Chinese jachtscènes, is het echter zoeken naar een kunstwerk. “Er ligt zoveel verborgen en er is zoveel te zien”, staat op een papier in de vensterbank te lezen. Kunstenares Amie Dicke vond na haar eerste bezoek aan het landhuis dat de kamers ‘leeg’ moesten blijven. Uiteindelijk bedacht ze dat de vloer in deze rijk gedecoreerde ruimte wel wat aandacht kon gebruiken. De subtiele, goudkleurige elementen in de kieren van de houten vloer blijken haar ruimtelijke tekening te zijn, gemaakt van isoleerdeken.
1209 MOA het gebouw Anne Wenzel
Anne Wenzel, Bright Solitude (Trophy #5)
1209 MOA het gebouw Jan Koen Lomans
Jan Koen Lomans, Transitory Landscape (detail)

Melancholie

Je zou het bijna eens worden met Dicke: deze kamers behoeven geen kunst. Maar een aantal andere kunstenaars heeft zich de ruimte wel meer toegeëigend. Zoals Jan Koen Lomans met zijn prachtige Transitory Landscape, een groot schilderij van textiel dat aan twee kanten te bewonderen is. De installatie Bright Sollitude van Anne Wenzel, bestaande uit zwartgeblakerde bokalen en donkere balken, neemt zelfs de hele ruimte in. Met zo’n vijftien zwarte objecten van uiteenlopende materialen heeft Karin van Dam de kleinste kamer, waar in vroegere tijden het gevangen wild kon ‘besterven’, naar haar hand gezet. De Unbridled Wall van Tanja Smeets, opgebouwd uit honderden afstandhouders uit de betonindustrie, lijkt als het ware vanuit de muur de ruimte in te groeien.
En zo is er nog meer te vertellen, over de prachtige potten van Couzijn van Leeuwen in de keuken bijvoorbeeld, of over de kunstwerken van Armando zelf. Maar dat doe ik niet. Want niks is mooier dan door het gebouw dwalen en je steeds weer te laten verrassen. En je te realiseren dat ook deze fase, tussen de verborgen geschiedenis en nieuwe identiteit van het landhuis Oud Amelisweerd, van voorbijgaande aard is. En dat stemt melancholisch.


(c) Lucy, 14-9-2012. Tekst: José Vorstenbosch
1209 MOA het gebouw

Het Gebouw

Een tentoonstelling van MOA Museum Oud Amelisweerd in samenwerking met Blue Episode Foundation en Galerie Jaap Sleper
8 sep t/m 7 okt 2012
di. t/m zo. 12.00-17.00 uur
Landgoed Oud Amelisweerd
Koningslaan 9, Bunnik
www.moa.nl

Met werk van: Armando, Aaron van Erp, Amie Dicke, Anne Wenzel, Anya Gallaccio, Couzijn van Leeuwen, Frank Halmans, Jan Koen Lomans, Jasper Hagenaar, Karin van Dam, Rutger Zuydervelt, Tanja Smeets en Thijs Ebbe Fokkens.