Jasmin Moeller en Beatrice Puijk

Het gesprek is al een tijdje op gang als me opvalt dat Beatrice en Jasmin net zo geïnteresseerd luisteren naar elkaar, als ik naar hen. “Kennen jullie elkaar eigenlijk al lang?” Nou nee, dat blijkt niet het geval. Een wederzijdse vriend heeft ze bij elkaar gebracht, vanuit de gedachte dat ze veel raakvlakken hebben in hun manier van werken.  Het project voor De Kip en de Einder is hun eerste samenwerkingsproject.  Vandaar dat zij tijdens dit gesprek ook dingen voor het eerst horen en zowel de overeenkomsten als de verschillen in hun werkwijze ontdekken.
     Beatrice Puijk omschrijft haar werk als interdisciplinair, maatschappelijk geëngageerd, altijd in samenwerking met mensen op een intuïtieve, speelse wijze. Al op de kunstacademie, waar ze de vrije richting deed, was ze vooral geïnteresseerd in ontwikkelingen die ze om zich heen zag en die ze vervolgens bij elkaar probeerde te brengen. “Ik signaleer een aantal dingen en probeer daar een oplossing voor te bedenken, vertaal het naar een vorm. Ik werk altijd samen met mensen en een project is dan ook niet alleen van mij. Als de vorm staat zou een ander het ook uit kunnen voeren’.  Een “typisch Beatrice” project is het Urban Street Forest project dat ze net heeft uitgevoerd in Slotervaart.  Ze zag de wens van de bewoners naar meer samenhang in de wijk, naar meer groen en een positief beeld.  Samen met ecoloog Raymond Brouwers bedacht de kunstenaar, op eigen initiatief, het concept van een verticaal bos door op ieder balkon van een galerijflat een appelboom te plaatsen.  De flat werd zo getransformeerd tot een groene verticale wand.  En als straks de appels rijp zijn, kan er een oogstfeestje in de flat georganiseerd worden.  Het hele project is door middel van crowdfunding gerealiseerd.  Naast haar eigen projecten is Beatrice  verbonden aan het collectief THE BOOKSTORE, dat een podium voor kunstenaars biedt en aan de No Academy, een instituut waarbinnen kunstenaars en wetenschappers lastige sociale vraagstukken proberen op te lossen. 

Ook Jasmin Moeller deed de vrije richting op de kunstacademie, werkt altijd in samenwerkingsverband en bleek vooral geïnspireerd te worden door het leven zelf, de mensen om haar heen, kleine en grote absurditeiten en bijzonderheden hierin. Deze merkt zij op, ze formuleert vragen en begint intuïtief en speels te onderzoeken.   Ze doet dat op een semi-wetenschappelijke manier, vol toewijding en volharding, maar ook met een dosis humor en absurdisme. Na de academie maakte ze bijvoorbeeld deel uit van Dimensional Consultancy, een futuristisch ogend adviesbureau dat ‘absurde therapie aanbood voor de ontwikkelde mens’.  Deze Loslaattherapie of Meubelstukmeditatie was absurd en ontregelend maar misstond eigenlijk niet in de wildernis van bestaande therapieën en counseling die tegenwoordig wordt aangeboden. De grens tussen werkelijkheid en verbeelding is soms dun. De onderzoeksvraag die Moeller in haar werk stelt leidt tot allerlei ontmoetingen en gesprekken die vervolgens op associatieve wijze tot nieuwe inzichten leiden. Zo deed ze een maand lang in Istanbul onderzoek naar de grens van die stad, door iedere dag opnieuw naar het einde van de stad te zoeken.  De grens zelf vond ze niet, maar het onderzoek werd een performance op zich. De ontmoetingen en subjectieve definiëringen van de inwoners van Istanbul haalden het concept van de stad als een afgebakend gebied onderuit. Momenteel werkt de kunstenaar aan een app, waarmee je een test kunt doen welk type kunstenaar je bent.  De kunstenaar als romanticus of de kunstenaar als alwetende, creatieve geest en alles wat daar tussen zit: het zijn allemaal clichés die Jasmin Moeller tegen het licht houdt en waarmee ze aan het denken zet over het kunstenaarschap.

Wat de beide kunstenaars bindt is de nieuwsgierigheid naar mensen en de wereld om hen heen en het signaleren van dingen. Beatrice werkt vervolgens intuïtief aan oplossingen, waar Jasmin een onderwerp vanuit allerlei invalshoeken bestudeert en  met ieder antwoord weer nieuwe vragen oproept. Dat kan dus nog een heel interessante samenwerking worden in de toekomst! 
    Het zal niet verbazen dat dit geen kunstenaars zijn met een romantisch  schilders- of beeldhouwatelier.  Beatrice werkt vanuit een werkkamer met een grote tafel, meerdere computers en de smartphone binnen handbereik. Haar concepten geeft ze vaak eerst vorm in schetsen, om ze pas daarna in een tekst te omschrijven. Jasmin is momenteel gevestigd in Amsterdam. Ook voor haar is communicatie en concept een belangrijk onderdeel van haar praktijk. Het beste werkt ze al reizend, pendelend tussen  Amsterdam, Parijs en Duitsland.  Haar laptop en smartphone zijn de constante in haar nomadenbestaan. Bij Jasmin is het medium van de vorm  onderworpen aan het concept. De vorm kan vaak refereren naar vormen die bestaan in het alledaagse leven. De grens tussen kunst en leven is altijd een vraagstuk / onderdeel van het werk zelf.  Welbeschouwd ligt voor beiden de werkruimte juist buiten de vier muren van een atelier. Op de dag van het interview zwerven ze al een dag lang door Leidsche Rijn, van ziekenhuis tot winkelcentrum Parkwijk: de beste plek om geïnspireerd te raken voor De Kip en de Einder.
    Gevraagd naar hun bijdrage aan het project vertellen ze: “We zagen ons zelf niet iets op de boerderij Rood|Noot doen, dat vonden we teveel een eilandje voor de kunst.  Het liefst waren we helemaal geïntegreerd in de wijk, maar dat lukt niet in de korte tijd. Daarom hebben we het concept van het call-center bedacht: daarmee kunnen we toch vanaf de boerderij doordringen in de wijk.  We pakken het serieus aan volgens de werkwijze van andere call-centers. Alleen is dit call-center is nu eens niet in India, maar aan de rand van de wijk. Maar voor de beleving van de mensen in Leidsche Rijn is het misschien wel net zo ver weg."

© LUCY 28-4-2014. Tekst: Carolien de Boer